Bij het opzetten van een nieuwe of vernieuwde website moeten meestal heel veel gegevens geordend worden. Denk aan een online portaal voor het sociaal domein waarin allemaal regelingen toegankelijk moet worden gemaakt. Of een webwinkel van een bibliotheek waarin scholen educatief materiaal kunnen uitzoeken, reserveren en bestellen.

Het is zaak om de gegevens in te delen op een manier die voor de (be)zoeker overzichtelijk is, maar die ook hanteerbaar is voor de beheerder van de website. Hoe kun je dat het beste aanpakken en waar moet je op letten?

Vele mogelijkheden: lastige besluiten

Hoe moet de menustructuur eruitzien? Hoe breed en hoe diep moet onze indeling zijn? En welke volgorde is de beste? Een nuttig maar vaak ook moeizaam onderzoek. Vaak met hulp van een deskundige (voor de broodnodige blik van de buitenstaander), omdat het vaak zo moeilijk is om ‘je eigen haar te knippen’.

Mag ik van jou van de zoogdieren… de blauwe dolfijn?

(Illustratie: Catherine)

In 2012 schreef ik al over het ‘ontologische’ probleem van de classificatie. Of gemakkelijker gezegd: over de uitdaging om een handige indeling te maken voor je eigen website. Want er zijn vele manieren om dat te doen. En de praktijk zal uitwijzen welke manier de beste is, of beter: de bezoekers doen dat.

Want het is zaak om bij welke indeling dan ook het bezoekgedrag scherp in de gaten te houden. En, om de indeling waar nodig aan te passen, als bepaalde onderdelen van de website heel populair blijken, of juist niet.

Maar waar moet je beginnen met de indeling? Ik adviseer om eerst goed na te denken over het onderscheid tussen categorieën enerzijds en thema’s (ook wel tags) anderzijds.

Categorieën zijn absoluut

De menustructuur van de meeste websites bevat ingangen die van elkaar onderscheiden zijn. De hoofdingangen Boekentips, Activiteiten, Webshop en Contact – om maar eens een voorbeeld te nemen – dekken samen het aanbod af, en gaan elk over geheel verschillende onderwerpen.

Voor zo’n indeling maken we gebruik van categorieën. Een categorie is uniek voor een product of een dienst. Iets kan maar tot één categorie behoren. Categorieën zijn ‘categorisch’, ofwel absoluut. De behoeftes van de bezoeker kunnen een mooie inspiratie vormen voor een indeling in categorieën. Maar een eigen, slimme indeling van het aanbod kan die inspiratie ook bieden.

Eerst nadenken, dan doen

Het is in ieder geval belangrijk om goed na te denken over de categorieën die je voor je website wilt hanteren. Want, het verwijderen van categorieën waarin al producten of diensten zijn ondergebracht, is een probleem. Je knipt dan als het ware de touwtjes door waarmee je de producten of diensten kunt verzamelen. Die vind je dan niet meer terug.

Als je, later, voor nieuwe producten of diensten een bijpassende nieuwe categorie toe wilt voegen, dan kan dat wel. Al moet je hier heel voorzichtig mee zijn. Omdat een teveel aan keuzemogelijkheden niet alleen lastig is voor de bezoeker, maar ook voor de beheerder van de site.

Thema’s zijn relatief

Producten en diensten kunnen onder meerdere thema’s vallen: één ding kan met meerdere tags gelabeld worden. Die tags gebruiken we om verbanden tussen uiteenlopende dingen te leggen. ‘Filosofie’ is een voorbeeld van zo’n tag, in ons voorbeeld: specifieke Boekentips, Activiteiten of aanbiedingen in de Webshop kunnen de filosofie betreffen.

Tags kun je gebruiken om te zoeken: wil je producten of diensten die iets filosofisch hebben of die juist te maken hebben met bijvoorbeeld sport, of kunst, of financiën? Via de zoekfunctie kun je alle betreffende artikelen opsporen. Maar daarvoor moeten die artikelen wel voorzien zijn van de betreffende tags. En dat is (gelukkig eenmalig) handwerk bij het invoeren van de content.

Als je, later, extra thema’s wilt toevoegen dan kan dat. Maar let op: een overmaat aan tags maakt de keuze voor de bezoeker lastiger. En belangrijker: je moet dan alle bestaande producten en diensten controleren: vallen zij ook onder het nieuwe thema en moeten zij daarmee ook nog getagd worden? Een beste klus.

Waarom thema’s?

Goed, de tags die de thema’s vertegenwoordigen, helpen de bezoekers te zoeken naar zaken die hun belangstelling hebben (een uitgekiend systeem van tags speelt daarom ook in op wat die bezoekers willen). Maar is het al die moeite nu wel waard? Er zijn twee redenen om de artikelen van je website toch te taggen.

Ten eerste betreed je hiermee het terrein van het semantische web (Web 3.0). Niet alleen heel modern, maar vooral ook heel handig. Omdat het bezoekers helpt dingen te vinden die ze niet zoeken… Waar de traditionele manier van zoeken alleen resultaten oplevert die letterlijk beantwoorden aan de vraag, daar krijgt de bezoeker van een semantische website ook verwante resultaten, dankzij de tags.

Een voorbeeld: de zoekopdracht ‘Mona Lisa’ levert zonder tags alleen de artikelen op waarin ‘Mona Lisa’ voorkomt. In een semantische website met een uitgekiend systeem van tags, kan diezelfde zoekopdracht ook allerlei verwante informatie produceren, zoals artikelen over Leonardo da Vinci, het Louvre, Renaissance. Websites als Amazon maken hier veelvuldig gebruik van als zij ons tips voor verwante boeken aanraden…

Ten tweede zorgen de tags in de website voor een goede presentie in de zoekresultaten van Google. Want, de zoekmachines houden van verrijkte content.

Absoluut relatief

Categorieën en thema’s vragen om een weloverwogen keuze… Neem hiervoor de tijd. En, als het je duizelt, neem dan gerust contact op. Dan verkennen we de zaken samen.