Illustratie: Catherine

In de New York Times van 8 september schrijft Eric Klinenberg over de kansen van de publieke bibliotheek als instelling die de zogenaamde Civil Society kan herstellen. De setting is Amerika, maar we kunnen er in Nederland veel van leren.

En sommige Nederlandse bibliotheken hoeven niet meer naar Amerika te kijken...

Ouderwets instituut?

Velen denken dat de bibliotheek een ouderwets instituut is, aldus Klinenberg. Want, wat is de functie ervan, zeker nu er zoveel boeken online beschikbaar zijn?

Klinenberg noemt de bibliotheek een voorbeeld van sociale infrastructuur: de ruimtes en organisaties die de interactie tussen mensen vormgeven. Dus niet alleen toegang tot boeken en ander cultureel materiaal, maar ook ontmoetingsplek en plek om vaardigheden op te doen zoals tweedetaalverwerving. Bibliotheken maken buurten vitaal en helpen allerlei persoonlijke uitdagingen in te vullen.

De Amerikaanse bieb

In Amerika is de bibliotheek ook een plek waar daklozen en jonge mensen delen van de dag kunnen doorbrengen om te ontspannen en elkaar te ontmoeten (de bibliotheekmedewerkers zijn daar helemaal op ingesteld) en waar eenzamen en ouderen cultuur en gezelschap kunnen vinden in boekenclubs, filmavonden, handwerkgroepjes en computerclubs.

Illustratie: Louie Chin

Klinenberg maakt de vergelijking met de Starbucks en McDonald's: ware het niet dat niet iedereen het zich financieel kan veroorloven om daar langere tijd door te brengen.

Bibliotheken in Amerika zijn plaatsen waar mensen van uiteenlopende achtergronden en interesses deel kunnen nemen aan een levende, democratische cultuur, en waar publieke, private en filantropische sectoren samen kunnen werken aan sociale doelstellingen.

En Nederland?

Ook in Nederland is de bibliotheek meer dan een uitleenbureau voor boek en plaat. Lees er bijvoorbeeld in mijn blog over Bibliotheek 2.0. Een excellent voorbeeld is de bibliotheek van Wageningen, de bblthk.

Deze bibliotheek voorziet niet alleen online en offline in een uitgebreid aanbod van boeken, muziek, films en digitale informatiebronnen, voor jong en oud. Ze biedt het publiek ook een uitgebreide agenda van activiteiten, cursussen en exposities. Verder faciliteert de bblthk educatie voor een uitgebreid publiek, onder meer met het Digitaalhuis (dthw.nl) en een uitgebreid cursusaanbod.

Het Digitaalhuis

Het Digitaalhuis Wageningen is een voorbeeld van uitgekiende communicatie en dienstverlening. En een uitstekende aanvulling op wat de Stichting Lezen & Schrijven en bijvoorbeeld de Koninklijke Bibliotheek aanbieden. Maar ook een voorbeeld voor andere bibliotheken met zijn toegankelijke website, animaties en flyers met herkenbare situaties, nauwkeurig afgestemd op de doelgroep dankzij de inbreng van een panel van laaggeletterde ervaringsdeskundigen.

Partner op de achtergrond

De bblthk is een partner op de achtergrond, onder meer voor het onderwijsveld in en rond Wageningen, met een uitgebreide webshop waarin instellingen en scholen materiaal kunnen bestellen en groepsactiviteiten kunnen reserveren.

Maar ook voor culturele organisaties biedt de bblthk - als verborgen initiator - diensten aan: een complete culturele agenda met uitgaanstips, cursussen en exposities. Waarvan een goed deel ook in het gebouw van de bblthk plaatsvinden. En voor de kleinere organisaties die er geen capaciteit voor hebben stelt de bblthk een online reserverings- en ticketingsysteem beschikbaar.

Een voorbeeld van een uitstekend functionerende sociale infrastructuur, met een voorbeeldfunctie voor andere organisaties met een maatschappelijke functie.

Meer

Lees hier het artikel To Restore Civil Society, Start With the Library van Eric Klinenberg in de New York Times.
En hier mijn laatste blog over het Digitaalhuis.