Geachte heer Draaisma,

Hartelijk dank voor de toezending van een ruime hoeveelheid exemplaren van uw essay 'Een droevige zaak'! Wij hebben er in meerdere opzichten van genoten. Ik stuur u enige flarden uit onze gesprekken rond uw essay, als dank en om u een indruk te geven van de resonantie van uw gedachten in het veld. Neem ze voor wat ze waard zijn.

Wij stelden vast dat 'Een droevige zaak' niet zozeer een filosofisch traktaat was als wel een uiterst boeiend vertoog waarin een kritische analyse wordt gegeven van de opvattingen van Damasio. Daarmee is het ook een kritische betoog over (tegen?) mensen die denken óveral verstand van te hebben vanwege hun expertise of verdienste op één veelal zeer specialistisch terrein.

Net als Descartes hanteert het essay een bescheiden aanpak. Het toont zorgvuldig aan dat Damasio een eendimensionale en ongenuanceerde visie geeft. Een belangrijke bijdrage van het essay: de nuancering van Descartes' stellingname, die door velen - waaronder Damasio - karikaturaal wordt neergezet. Descartes was veel vragender, genuanceerder en feitelijker dan de uitvinder van het dualisme lichaam-geest die hij in veel ogen is. Dat Descartes met name zaken rond dat dualisme omschreef als zaken die hij (nog) niet begreep, is een gegeven dat Damasio had moeten presenteren.

Gelukkig zijn er tegenwoordig meer en meer wetenschappers die niet - zoals Damasio - hun onderwerp annexeren maar deemoedig afstand nemen en kritisch en nieuwsgierig blijven ten aanzien van eigen bevindingen. Naar Descartes, zou je kunnen zeggen.

Het somatische stempel - de aanleiding voor het essay - bracht ons kort in de amateurfilosofische hoek van de natuurwetenschappelijke verwondering. Hoeveel lichaam heb je nodig voor bewustzijn? Hoe zit het met onze keuzes bij heel alledaagse zaken? Hoe komt het dat je niet hoger in een boom klimt dan je 'buik' je aangeeft? Wat als hersentransplantatie mogelijk is? Hoe zit het met aangeboren eigenschappen, en schuld van tbs'ers, en onze eigen inbreng en schuld? Allemaal vragen voor een boeiend maar weinig vruchtbaar intermezzo.

Terug bij Descartes sloten we af met de waardevolle vaststelling van het essay dat Descartes nooit de stelling heeft aangehangen die Damasio bestrijdt. Weer een wetenschappelijke mythe minder, naar we hopen.

Waarvoor dank.