zondag, 3 november 2024
Vraag Rijk
Online Schrijfhulp

Blog

wij nihilisten

Over Wij Nihilsten van Hans Schnitzler #wijnihilisten

Een kleine groep van tech-entrepreneurs is erin geslaagd om "mens en maatschappij te domineren" en om een "collectieve digitale bekering" te bewerkstelligen. Aldus Hans Schnitzler in zijn essay Wij Nihilisten.

Hoe heeft dat kunnen gebeuren? Omdat de wereld die deze tech-ondernemers ons voorschotelen "de door ons gewenste wereld is". En vanwege de fundamentele gebreken zoals dataverdienmodellen en filterbubbels. Het internet en de sociale media zijn "radicaliseringsmachines" die de samenleving ontwrichten, de democratie ondermijnen, de polarisatie bevorderen en samenzweringstheorieën bevorderen.

Een sombere analyse met een groot gehalte aan Nietsche.

meta 260

Op 28 oktober 2021 presenteerde Mark Zuckerberg zijn plannen voor het zogenaamde metaversum; Facebook wordt “Meta”.

Geen schermen meer maar iedereen een headset. Nu nog geïsoleerder van de realiteit. Met de levensechte suggestie van een werkelijkheid. Aldus Mark.

Op afstand een nog intensiever verbinding maken? Jezelf uiten op nieuwe, nog meeslepender manieren?

En geen woord over de filter bubbles en de opzwepende algoritmen van het oude Facebook. Behalve: “Er gaat wel eens iets fout”...

eerst vertrouwen dan praten

Over Logic and Conversation van Paul Grice

De hoop op verbetering van de communicatie met en tussen de denkgemeenschappen van complotdenkers en extreme populisten lijkt gering.

Want zij zijn veelal niet gewoonweg slecht geïnformeerd, maar gewoonweg slecht...

Onze hoop is daarom onder meer gevestigd op de visie van Paul Grice (1913 – 1988), die met zijn pragmatisme de kloof vult tussen logica en taal.

kripke cr

Over de wetenschapsopvattingen van Frege, Russell en Kripke

De logica en de waarneming, daar moeten we het mee doen. Voor de logica bestaan sluitende regels over wat geldige en niet-geldige redeneringen zijn. Voor de waarneming moeten we het doen met de overeenstemming met anderen over de observaties.

Consistent, herhaalbaar en controleerbaar

Het is niet verwonderlijk dat over die overeenstemming veel discussie bestaat. Toch zijn de wetenschapsfilosofen – en de wetenschappers – het erover eens: consistentie, herhaalbaarheid en controleerbaarheid bepalen de kwaliteit en de duurzaamheid van de resultaten, en, theorieën moeten voortdurend getoetst worden en openstaan voor verbetering.

omslag wissenschaftliche weltauffassung der wiener kreis

Over de Wissenschaftliche Weltauffassung der Wiener Kreis

De Weense Kring uit het begin van de vorige eeuw is actueler dan ooit. Juist nu scepsis, samenzweringsdenken en achterdocht ten aanzien van de wetenschap en het heldere denken zo nadrukkelijk het openbare gesprek bepalen.

Schermafbeelding 2021 08 30 om 12.41.25

Thierry Baudet schrijft in de Volkskrant van 26 augustus 2021 een opiniestuk met de titel "Waarom die behoefte aan een safe space voor de eigen denkbeelden?". Daarin verweert hij zich tegen het opiniestuk van Michiel Beute, afdelingsleider van het Christelijk Gymnasium Sorghvliet, getiteld "Scholen, aarzel niet tegengif te bieden aan desinformatie uit rechts-radicale hoek".

Baudet stelt inleidend: "‘Tegengif’ bieden aan ‘desinformatie uit rechts-radicale hoek’ en de vraag durven stellen of een PVV’er wel voor de klas mag staan, is in zichzelf onverdraagzaam."

ingorgo

Ergens achteraf in Le Marche raken we met de auto achter een stel snelle brommers met jongelui, met dáárvoor een wit 45-kilometer-auto'tje.

Inhalen is niet raadzaam, ook al laten de onderbroken strepen middenin het zo nu en dan toe. De weg is lang, heuvelachtig en bochtig hier in het boerenland.

allemacht

Waar logica en empirische wetenschappen er niet in slagen om mensen te bewegen, daar kunnen poëzie en kunst hun verbindende invloed uitoefenen.

Hoe gaat dat precies in zijn werk en waarom lijkt dat juist nu zo noodzakelijk?

Drie voorbeelden...

Laten we eerst naar drie voorbeelden kijken, om te ervaren waar kunst en poëzie hun kracht aan kunnen ontlenen.

Daarna kijken we naar hoe het werkt.

philpball

Over Beyond Weird van Philip Ball

Kwantumfysica – de leer van de kleinste onderdelen van onze wereld zoals elektronen, fotonen, neutronen, quarks et cetera – is niet te begrijpen. Dat zeggen niet alleen de grondleggers van de kwantumfysica maar ook de moderne natuurkundigen die zich erin verdiepen.
Er gebeuren op de kleinste schaal dingen die wij met onze menselijke beperkingen niet kunnen voorstellen, laat staan begrijpen.

 ayer zeker weten

Over Language, Truth and Logic van Alfred Jules Ayer

Alfred Jules Ayer (1910 –1989) was 24 jaar toen hij een werk schreef dat insloeg als een bom: Language, Truth and Logic (Ayer, 1967). Het verschaft hem onmiddellijke roem binnen de moderne filosofie.

Ayer maakt deel uit van een groep denkers die denk ik nog steeds van groot belang is, juist in deze tijd van scepsis, samenzweringsdenken en achterdocht ten aanzien van de wetenschappelijke methode.